Piet Wortel niet veroordeeld voor drugshandel of moord, wél voor witwassen
Verder: duiken we dieper in de databanken van de politie, schrijft Yelle over de groothandelsprijs van cocaïne en bespreken we de Zwarte Cobra
Welkom bij de nieuwsbrief van Zware Jongens, een podcast van Harry Lensink (Follow the Money), Jan Meeus (NRC) en Yelle Tieleman (AD) over het belangrijkste misdaadnieuws van het moment.
Elke week krijg je in deze nieuwsbrief een kijkje achter de schermen van onze podcast. Wat viel ons op in de misdaadwereld? En welke verhalen verdienen extra aandacht? Daarnaast neemt een van ons je mee in zijn werkweek. Deze week Jan: over zijn vakantie en nieuwe uitdagingen.
🥕 Wie is Piet Wortel?
Piet Wortel, een bekende naam in het criminele milieu, is deze week veroordeeld tot drie jaar cel voor witwassen. Wortel staat al jaren op het vizier van het OM. Hij werd in verband gebracht met drugshandel en liquidaties, maar er was telkens geen hard bewijs. In 2014 werd Wortel veroordeeld tot zeven jaar celstraf voor cocaïnesmokkel.
❓ Waarom is dit opvallend?
Hoewel de opsporing overtuigd is van Wortels criminele activiteiten is hij niet terug te vinden in gekraakte PGP-berichten. Er zijn hier twee mogelijke verklaringen voor:
Hij gebruikte geen gekraakte cryptotelefoons.
Hij communiceerde via andere, moeilijker te traceren middelen. Bijvoorbeeld schriftelijk of via tussenpersonen.
Dit is frustrerend voor het OM. Door verklaringen, geldstromen en andere netwerkanalyses is het overduidelijk dat Wortel banden had met grote criminelen als Ridouan Taghi en Jos Leijdekkers.
Of er hoger beroep wordt aangetekend in de strafzaak is nog niet bekend. Hoe dan ook: Wortel blijft in beeld bij het OM dat nog altijd op zoek is naar manieren om hem harder aan te pakken. Als hij daadwerkelijk achter de tralies gaat voor witwassen, heeft het OM in ieder geval even zijn organisatie ontregeld, zo is de redenatie.
Fun fact: Wortel staat op de foto met koning Willem Alexander tijdens de Olympische Spelen van Tokio in 2010.
📷 Mag de politie data inzetten voor onze veiligheid?
In de vorige nieuwsbrief kon je lezen hoe Harry verdachte werd van diefstal van gereedschap. Deze saga is inmiddels bijna voorbij. Harry wacht alleen nog op een schriftelijke bevestiging dat zijn zaak geseponeerd is en het voorval uit de systemen van de politie is gehaald. Dit laatste is een luxe. Veel Nederlanders blijven namelijk in de politiesystemen staan nadat ze onterecht als verdachte zijn aangemerkt in een onderzoek. Dit leidde tot de vraag: wat weet de politie allemaal van ons, en waarom verzamelen ze dit?
In oktober 2024 schreef Follow the Money-collega David Davidson een stuk over de grote hoeveelheid aan onterecht bewaarde data bij de politie. Deze data – bijvoorbeeld vingerafdrukken of telefoonnummers – wordt opgeslagen met het argument dat dit nuttig kan zijn bij cold case-onderzoeken. Maar dit is juridisch gezien niet toegestaan. We spraken met David Davidson:
‘De politie wil alles bewaren ‘voor het geval dat’, maar de regels die we maken in onze rechtsstaat moeten ook gelden voor de politie. Daarnaast weten burgers vaak niet eens wat er precies over hen is opgeslagen.’ aldus Davidson
Het is dus de vraag: heiligt het doel de middelen, of moet de politie zich ook aan de wet houden die zij zelf handhaaft?
Wil je meer weten over het criminele verleden van Piet Wortel? Of wil je de opvattingen horen van David Davidson in het volledige interview? Beluister de aflevering hier. 🎧
🔎 Onder de loep
💥 Groothandelsprijs in het AD
De groothandelsprijs van een kilo cocaïne houdt niet alleen de luisteraars van Zware Jongens bezig. Nu de prijs richting een historisch dieptepunt is gezakt, komt de vraag op waar die daling vandaan komt. Jan Janse, hoofd van de Rotterdamse Zeehavenpolitie, vertelt in het AD dat cocaïne nu elders in Europa binnenkomt. Yelle schreef er een stuk over, met aandacht voor de ‘Zware Jongens-index’.
💥 Zwarte Cobra nog niet met pensioen
Het OM eist 22 jaar cel tegen de inmiddels 74-jarige Henk Rommy, beter bekend als Zwarte Cobra. Het zou gaan om een moord uit de jaren ‘90. Rommy zat hiervoor lang vast in de VS voor xtc-handel, het laatste deel van zijn straf zat hij uit in Nederland. Voor een andere moord wil het OM hem nu weer achter de tralies zien.
🗞️ Een dag met… Jan
📅 Het is tijd voor vakantie. Niet dat ik weg ben, mijn echtgenote moet gewoon werken. Maar het schrijven van het boek Narco’s in Nederland heeft me vorig jaar vrijwel al mijn vakantietijd gekost en dus is het nodig om even de teugels te laten vieren. Er is tijd voor wat klusjes in huis, afspraken met goede vrienden die ik te lang niet gesproken heb en nog zo wat.
Dat betekent overigens niet dat ik niks doe: Zware Jongens gaat gewoon door en als zich een betrouwbare bron meldt, stap ik in de auto. Ik vind mijn werk leuk, dus een goed gesprek is geen straf. Daarnaast had ik al langer het idee voor een narco-encyclopedie: een wie is wie in de Nederlandse onderwereld. Dit ben ik een beetje aan het uitwerken en als alles gaat zoals ik hoop, hoor je daar binnenkort meer over.
🎧 Luisteraar aan het woord: Iris met een luistertip
Elke brief laten wij een luisteraar aan het woord die ons een interessante mail heeft gestuurd.
Iris Koole stuurde ons een mail naar aanleiding van onze aflevering over Crime as a Service.
‘Een absolute aanrader: de podcast The Kill List (Wondery / Novel). Journalisten stuitten op een site op het darkweb waar moorden (met gedetailleerde wensen als: “must look like a car accident”) worden gekocht. De site zelf blijkt een scam, maar mensen betalen duizenden euro’s voor een moord op bestelling. De journalisten besluiten de mensen op deze “dodenlijst” te waarschuwen. Het is waargebeurd, bizar, eng en geweldig.’
🔎 Tips van… Jan
📺 Serie: Zero Day - Netflix
Afgelopen week keek ik naar deze serie met Robert de Niro in de hoofdrol. Geweldige politieke thriller over een oud-president die wordt ingevlogen nadat de Verenigde Staten zijn getroffen door een grote cyberaanval.
📖 Boek: Paris - Bert Wagendorp
Ik had eindelijk tijd om Paris uit te lezen, een boek van oud Volkskrant-collega Bert Wagendorp. Het boek is de derde uit een serie over het leven van Abel Sikkink die rond 1850 met zijn ouders naar Amerika trekt en daar uitgroeit tot een bekende journalist.
💡 Heb je een vraag, opmerking of wil jij de volgende ‘luisteraar aan het woord zijn’? Wij ontvangen je mail graag op zwarejongens@podimo.com.
🎙️ Luister elke zaterdag naar Zware Jongens!
Groet,
Jan Meeus
Ook namens Harry Lensink en Yelle Tieleman